خودروهای سنگین شامل تریلی، کامیون و کامیونت، نقش مهمی در حمل‌ونقل بارهای سنگین و حجیم در مسافت‌های کوتاه و بلند دارند. این خودروها بر اساس ظرفیت، تعداد محورها، نوع اتاق بار و کاربردشان دسته‌بندی می‌شوند. در ادامه به بررسی انواع این خودروها و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم و به کامیونت‌های الوند ۶، ۸.۵ و ۱۰ تن نیز اشاره خواهیم کرد.
۱. کامیونت‌ها
کامیونت‌ها یا کامیون‌های سبک، خودروهای باری با ظرفیت حمل بار معمولاً بین ۳ تا ۸ تن هستند که برای حمل بارهای سبک‌تر و جابجایی‌های درون‌شهری یا بین‌شهری با مسافت کوتاه مناسب‌اند. این خودروها معمولاً دارای دو محور و شش چرخ هستند و به گواهینامه پایه دوم نیاز دارند. انواع کامیونت‌ها شامل مدل‌های روباز، مسقف، یخچال‌دار و بغل‌بازشو می‌شوند.
ویژگی‌های کامیونت‌ها
ظرفیت حمل بار: معمولاً بین ۳ تا ۸ تن.
ابعاد: طول اتاق بار بین ۴.۵ تا ۵.۸ متر و عرض حدود ۲ تا ۲.۲ متر.
کاربرد: حمل اثاثیه منزل، مواد غذایی، مصالح ساختمانی سبک و بارهای کم‌حجم.
انواع: خاور (۶۰۸، ۸۰۸، ۸۱۳)، هیوندای، ایسوزو، فوتون و کامیونت‌های الوند.
کامیونت‌های الوند
کامیونت‌های الوند، تولید شرکت سایپا دیزل، از جمله کامیونت‌های پرکاربرد در ایران هستند که به دلیل کیفیت ساخت و قیمت مناسب، جایگاه ویژه‌ای در بازار دارند:
کامیونت الوند ۶ تن: این مدل با ظرفیت حمل بار حدود ۴ تن (با احتساب وزن خودرو حدود ۶ تن) برای حمل بارهای سبک مانند مواد غذایی، اثاثیه منزل و مصالح ساختمانی مناسب است. طول اتاق بار آن حدود ۴.۶ متر و عرض آن ۲ متر است. (خرید کامیونت الوند ۶ تن M4 از عربی یدک نمایندگی یدالله عربی)
کامیونت الوند ۸.۵ تن: این کامیونت با ظرفیت حمل بار حدود ۵.۵ تا ۶ تن، برای بارهای متوسط مناسب است. این مدل معمولاً در حمل بارهای صنعتی و نیمه‌صنعتی استفاده می‌شود و دارای شاسی مقاوم‌تر نسبت به مدل ۶ تن است. (خرید کامیونت الوند ۸.۵ تن M4 از عربی یدک نمایندگی یدالله عربی)
کامیونت الوند ۱۰ تن: با ظرفیت حمل بار حدود ۶.۵ تا ۷ تن، این مدل برای حمل بارهای سنگین‌تر در مسافت‌های کوتاه تا متوسط کاربرد دارد. این کامیونت به دلیل قدرت موتور بالاتر، برای مسیرهای بین‌شهری نیز مناسب است. (خرید کامیونت الوند ۸.۵ تن M4 از عربی یدک نمایندگی یدالله عربی)
کامیونت‌های الوند به دلیل مصرف سوخت بهینه و خدمات پس از فروش گسترده سایپا دیزل، گزینه‌ای اقتصادی برای باربری‌های درون‌شهری و برون‌شهری هستند.
۲. کامیون‌ها
کامیون‌ها، که به دو دسته تک (۶ چرخ) و جفت (۱۰ چرخ) تقسیم می‌شوند، برای حمل بارهای سنگین‌تر با ظرفیت ۱۰ تا ۱۵ تن استفاده می‌شوند. این خودروها معمولاً برای حمل بارهای صنعتی، مصالح ساختمانی و کالاهای تجاری در مسافت‌های طولانی مناسب‌اند.
انواع کامیون‌ها
کامیون تک (۶ چرخ): این کامیون‌ها دو محور دارند و ظرفیت حمل بار آن‌ها تا ۱۰ تن است. طول اتاق بار آن‌ها حدود ۵.۷ تا ۶ متر و عرض آن‌ها ۲.۲ تا ۲.۴ متر است. از مدل‌های معروف می‌توان به کامیون بنز ۹۱۱ و کامیون‌های الوند ۱۰ تن اشاره کرد که برای حمل بارهای صنعتی و نیمه‌صنعتی مناسب‌اند.
کامیون جفت (۱۰ چرخ): این کامیون‌ها سه محور دارند و ظرفیت حمل بار آن‌ها تا ۱۵ تن است. طول اتاق بار آن‌ها حدود ۷ متر است. این کامیون‌ها برای حمل بارهای سنگین‌تر مانند میلگرد، آهن‌آلات و مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند. کامیون‌های جفت معمولاً در مدل‌های ۶×۲ یا ۶×۴ (کمپرسی) تولید می‌شوند.
انواع اتاق بار کامیون‌ها
روباز: برای حمل بارهایی مانند مصالح ساختمانی و فلزات.
لبه‌دار (بغل‌بازشو): با دیواره‌های ۸۰ سانتی‌متری، مناسب برای بارگیری با لیفتراک.
اتاق‌دار: با دیواره‌های ۱.۵ متری، مناسب برای حمل مواد غذایی، میوه و تره‌بار.
یخچال‌دار: برای حمل مواد فاسدشدنی.
کمپرسی: برای تخلیه سریع بارهایی مانند شن و ماسه.
تیغه‌دار: برای حمل کانتینرها یا بارهای خاص.
کامیون‌های الوند ۱۰ تن در دسته کامیون‌های تک قرار می‌گیرند و به دلیل دوام بالا و توانایی حمل بارهای صنعتی، در پروژه‌های ساختمانی و حمل‌ونقل برون‌شهری کاربرد دارند.
۳. تریلی‌ها
تریلی‌ها، که به آن‌ها کشنده یا ۱۸ چرخ نیز گفته می‌شود، برای حمل بارهای سنگین با وزن ۱۵ تا ۲۲ تن و حتی بیشتر (تا ۴۰ تن در برخی موارد) طراحی شده‌اند. این خودروها شامل دو بخش هستند: کشنده (کله‌گی) و تریلر (قسمت بار). تریلی‌ها برای مسافت‌های طولانی و حمل بارهای بین‌المللی مناسب‌اند.
انواع تریلی‌ها
تریلی کفی: بدون دیواره، برای حمل ماشین‌آلات سنگین و خودروهای راه‌سازی.
تریلی لبه‌دار: با دیواره‌های ۸۰ سانتی‌متری، مناسب برای بارهای صنعتی.
تریلی ترانزیت: مسقف با پوشش برزنتی، برای حمل بارهای گمرکی و صادراتی.
تریلی یخچال‌دار: برای حمل مواد غذایی حساس به دما.
تریلی کمپرسی: برای حمل شن، ماسه و مصالح ساختمانی.
تریلی کمرشکن: برای حمل بارهای فوق سنگین مانند ماشین‌آلات راه‌سازی.
بوژی‌کش: برای حمل بارهای ترافیکی با وزن بیش از ۱۰۰ تن، با محورهای متعدد.
خرید کشنده ولوو FH500 از عربی یدک نمایندگی یدالله عربی
ویژگی‌های تریلی‌ها
ظرفیت حمل بار: ۱۵ تا ۲۲ تن (تا ۴۰ تن در موارد خاص).
ابعاد: طول ۱۲.۲ تا ۱۳.۶ متر، عرض ۲.۵ متر و ارتفاع تا ۴.۵ متر (در جاده‌های چالوس و هراز حداکثر ۳.۸ متر).
کاربرد: حمل بارهای سنگین و حجیم در مسافت‌های طولانی و بین‌المللی.
مقایسه و کاربردها
کامیونت‌ها (مانند الوند ۶، ۸.۵ و ۱۰ تن): برای بارهای سبک‌تر و جابجایی‌های درون‌شهری یا مسافت‌های کوتاه. به دلیل ابعاد کوچک‌تر، در معابر شهری قابل استفاده‌اند.
کامیون‌ها: برای بارهای متوسط تا سنگین در مسافت‌های برون‌شهری. تردد آن‌ها در شهرها معمولاً محدود است.
تریلی‌ها: برای بارهای بسیار سنگین و حمل‌ونقل بین‌المللی. به دلیل ابعاد بزرگ، عمدتاً در جاده‌های برون‌شهری و آزادراه‌ها استفاده می‌شوند.
محدودیت‌های قانونی
حداکثر ارتفاع مجاز: ۴.۵ متر (۳.۸ متر در جاده‌های چالوس و هراز).
حداکثر وزن مجاز: ۴۰ تن برای تریلی‌ها و کامیون‌ها (بر اساس کارت خودرو برای کامیونت‌ها).
گواهینامه: کامیونت‌ها نیاز به پایه دوم و کامیون‌ها و تریلی‌ها نیاز به پایه یک دارند.
نتیجه‌گیری
خودروهای سنگین مانند کامیونت‌های الوند (۶، ۸.۵ و ۱۰ تن)، کامیون‌های تک و جفت، و تریلی‌ها هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. انتخاب نوع خودرو به وزن، حجم و نوع بار، مسافت و مسیر حمل‌ونقل بستگی دارد. کامیونت‌های الوند به دلیل قیمت مناسب و کیفیت خوب، گزینه‌ای ایده‌آل برای حمل بارهای سبک تا متوسط هستند، در حالی که کامیون‌ها و تریلی‌ها برای بارهای سنگین‌تر و مسافت‌های طولانی‌تر مناسب‌اند.